Jak zatrudnić cudzoziemca zgodnie z przepisami?

Obecnie coraz więcej cudzoziemców podejmuje pracę zarobkową w Polsce. W znacznej mierze są to obywatele krajów nienależących do UE, a więc Ukrainy czy Białorusi. W każdym przypadku zarówno pracodawcy, jak i pracownikowi powinno zależeć na legalności zatrudnienia.

Wszystkie kwestie związane z legalnym zatrudnieniem cudzoziemców reguluje ustawa o cudzoziemcach z dn. 12 grudnia 2013 r. (kilkakrotnie nowelizowana). To właśnie w tym dokumencie znajdują się najważniejsze zagadnienia na temat pracy obcokrajowców na terenie RP.

Zatrudnienie obywatela z obszaru UE/EOG lub Szwajcarii

Zgodnie z ww. ustawą obywatele krajów członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Norwegia, Islandia, Liechtenstein) oraz Szwajcarii mogą pracować na terenie Polski na takich samych zasadach jak Polacy. Ze względu na swobodę przepływu pracowników, korzystają oni ze specjalnego statusu umożliwiającego ich legalne podjęcie pracy w naszym kraju. Nie muszą więc posiadać zezwolenia na pracę, zezwolenia na pobyt czasowy w Polsce i nie mają obowiązku posiadania wizy.

Legalne zatrudnienie obywateli krajów spoza UE/EOG lub Szwajcarii

Decydując się na powierzenie pracy obcokrajowcowi spoza UE, EOG lub państw mogących korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie stosownych umów zawieranych z krajami członkowskimi, konieczne jest dopełnienie urzędowych formalności w celu legalizacji zatrudnienia.

Jest to możliwe po spełnieniu następujących warunków:

• Uzyskanie zezwolenia na pracę dla danego cudzoziemca. W tym celu pracodawca musi złożyć w urzędzie wojewódzkim właściwym ze względu na miejsce zamieszkania/siedzibę pracodawcy pisemny wniosek o wydanie zezwolenia na pracę. Należy to zrobić nie później niż na 30 dni przed planowaną datą zatrudnienia. Zezwolenie na pracę wydawane jest na czas określony. Maksymalny okres wynosi 3 lata — z możliwością przedłużenia (dotyczy tylko pracy u wskazanego pracodawcy). Inną możliwością jest uzyskanie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę (tzw. zezwolenie jednolite) przez samego cudzoziemca. W przypadku obywateli Ukrainy, Białorusi, Rosji, Mołdawii, Gruzji i Armenii pracownik może podjąć pracę na podstawie oświadczenia pracodawcy o powierzeniu pracy cudzoziemcowi. Zostanie ono wpisane do ewidencji oświadczeń powiatowego urzędu pracy.
• Kolejnym warunkiem jest legalny pobyt cudzoziemca na terenie RP. Potwierdzeniem tego są stosowne dokumenty pobytowe, np. karta pobytu lub wiza.
• Pracodawca musi też mieć pewność, że podstawa pobytu obcokrajowca w Polsce pozwala mu podjąć pracę. Oznacza to, że cudzoziemiec nie może być zatrudniony, jeśli przebywa na terenie RP w ramach np. wizy turystycznej lub innego dokumentu wykluczającego legalne zatrudnienie.